Basterretxea Agustin

1700-1761

 

        Lekeition (edo Izpasterren) jaio zan. Eta 16 urtegaz jesuita sartu zan. 34 urtegaz egin zan jesuita. Eta, gero, Orduña ta Lekeitioko Ikastetxeko Erretore izan zan. Misiolari bere izan genduan gaiñera.

        Iru idazlan egin ebazan euskeraz:

        1) «Jesukristo gure Jaunaren Pasinoia euskerazko bertsoetan». 61 bat bertso dira eta, oraintsurarte, ondo ezagutzen izan ditu gure erriak, Aste Santuan abestuten izan diralako. Bai bizkaieraz eta bai gipuzkoeraz, sarri askotan argitaratu dira.

        2) «Gizonaren akabuko lau gauzak».

        3) «Anima penitente baten negarrak».

        Bai gai aldetik eta bai euskera aldetik, interesgarriak doguz aita Basterretxearen idazlanak; interesgarriak gure antxiñakoen erlejiño ta euskera ezagutzeko.

 

                1

        Jesukristori kendu ezkero

        pekatuagaz bizitza,

        baldin ezpadot negar egiten,

        arrizkoa dot biotza.

        Guztiok lagun

        kantadu daigun

        bere penazko eriotza.

 

                2

        Mundua baiño askoz lenago

        señalauriko eguna

        eldu izan zan obretarako

        gizonaren osasuna.

        Argia bera

        alde batera,

        besteti egun illuna.

 

                3

        Eguen santu, afal ondoan,

        bere lagun zituzala

        Jesusek iru diszipuluak,

        berba egin eutsen onela:

        Triste nago ta

        lo ori bota,

        egizue emen gaubela.

 

                4

        Getsemaniko ortu santuan

        auzpez lurrean jarririk,

        esketan eutsen, librau leiala,

        Aitari, kaliza atarik.

        Jesus penatzen,

        odolez urtzen,

        eta ez dot nik negarrik?

 

                5

        Izerdi otza arpegian ta

        biotza penen artean.

        Triste arimea, gorputza larri,

        agoniako trantzean.

        Baiña, alan bere,

        egoan firme

        Aitaren borondatean.

 

                6

        Judeguak Judas lagun arturik

        etorri zirean itantzen:

        «Nazarenua deritxon Jesus

        emen ete da aurkitzen?»

        Judas, orduan,

        bake moduan,

        doa mosua bat emoten.

 

                7

        O zeinbat dira Judasen legez

        Kristoren adiskideak:

        Kanpoti lastan, barruti saldu,

        ausirik bere legeak!

        Kristiñau faltso,

        arima gesto,

        pekatari traidoreak [1].

 

        [1] Olaetxearen dotriñatik artuta.

 

 

© Mikel Zarate

 

 

"Bizkaiko euskal-idazleak" liburua

"Mikel Zarate - Lan guztiak" orrialde nagusia